What is the relationship between the culture created in Basque and that created in Spanish in the Basque Country like? There is a politically correct answer which, despite not being a lie, is not very interesting: that this relationship is becoming better and better. The old automatism that ideologises the language, the weight of former prejudice is blurring. The time of blocs is gone, hooray for the cracks, since flowers grow in cracks. But microprejudice persists, subtle and concealed, untouchable. We have become accustomed to judging each other by mere appeaance for too long, and that bad habit will not disappear overnight. To be honest, there is a trick in that first question, as it is presupposed that those who work and live in Basque are a closed and defined group. And that’s not the case. Because all Basque creatives are erdaldun (Basque word that is used to describe a... Read more

“«Disko bilduma ordenatzea gogorregia zen niretzat», esan zidan behin senarra utzi ez zuen emazte batek. Maitasunaren lehen zirraran, beren diskoak elkartu zituzten, baita errepikatuta zeudenak bota ere. Nola desegin hura guztia? Hortaz, emakumea geratu egin zen; eta bolada baten ondotik, alde egiteko tentazioa pasa zitzaion, eta disko bildumak lasai hartu zuen arnas”. Julian Barnesen Istorio bakarra nobelako pasarte umoretsu honetan argi eta garbi geratzen da zein neurritakoa den belaunaldi batetik aurrerakook zenbait objektuekiko izan dezakegun atxikimendua. Pasarte honek salatzen du, halaber, adin batetik gorako jendeaz ari garela, milenial batentzat erabat arrotza bailitzateke portaera hori, munduko musika guztia hatzen puntan duen jakitun. Duela bi hamarkada Manhattaneko Lower East Siden ikusitako eszena: gizon gazte batek biniloz... Read more

Lubakietako zaku dekonstruituen antza dute Javi Ullaren argiztapenak sotileziaz iluminatzen dituen eszenatoki hondoko paper –ehun?– zimurtuek. Burko bihurtu diren hondar zakuak dira akaso, ala Kubako uharteko olatu apartsuei egindako keinua? Javi Ullak jarri dizkio argiak, urte luzez egin duen moduan, dotore, single, eraginkor. Teknikari berriz, Jonan anaia ekarri du. Lanera dakartzazun lagunak badira aski printzipio deklarazio: “Zaindu maite duzun hori”. Ruper Ordorika “bakarka” iragartzen zuen kartelak, eta halaxe sartu da Donostiako Antzoki Zaharrera. Antzokia, beteta. Erritual kutsua du honek, garai batean Mikel Laboarekin gertatzen zen legez. Ezin bestela izan, Laboaren San Juan kaleko harrizko plaka gogoratu du duela ia hamar urte ezkutatu zitzaigun maisuari Sekulabelardiko kantaria eskaini dionean. Laboaren gainean mintzo diren kopletan legez, Ruperri buruz... Read more

Duela sei urte, post-it bat itsatsi zuen bere ordenagailuan idazketarekin borrokan segitzeak gehiago merezi ez zuela bere buruari gogorarazi eta idazten segitzeko tentazioari eusteko. Brahms entzun eta historia liburuak irakurtzen ei zituen geroztik. Aurreko berrogeita hamar urteetan, ordea, dena eman zion literaturari: “Nire burua defendatzeko, alfabeto bat eman zidaten pistolaren ordez”. 

Animalia literariorik izan bada AEBetan, Roth izan da hura. Orain, umezurtz geratu gara. I Married a Communist (1998) zoragarrian, literatura ñabardurak sortzeko makina zela defendatu zuen, politikarekin zeukan talka ezin hobeto azalduz: “Politika da orokortzailerik handiena. Literatura da ñabarduragile handiena. (...) Politikarien begietara, literatura dekadentea da, biguna, alferrikakoa, aspergarria, egoskorra, gatzgabea, zentzurik ez daukan zerbait; egiaz,... Read more