iPad bat eta masustak bidean
Plazera, eta plazera baino lehenago panikoa: uda pasatzera etorri zaren kalaportu bakartian, maletan ekarritako literatur bazka uste baino lehen agortzean sentitu duzuna (“Ikusten? E-book bat erosi izan bazenu garaiz!”). Normalean ez duzu hutsik egiten kalkuluetan, aterpetxe nuklear batean urtebete pasatzeko adinako material literarioa eraman ohi duzu aldean beti, zer gerta ere, badaezpada. Baina oraingoan ez duzu asmatu. Hondartzan eta arroketan asko irakurtzen da, eta marmokek uretara sartzen uzten ez badizute, are gehiago.
Zure burua soja-esne kartoiaren alemanierazko argibideak enegarrenez irakurtzen topatu duzunean jabetu zara egoeraz. Larrialdi bat da. Sei kilometrotara dago zibilizazioa: bizikleta hartu eta hara... Leer más
“Inside Moebius”
Atera berri da Frantzian “Inside Moebius” saileko seigarren alea, azkena omen dena, nahiz eta Jean Giraud tartean egonda, ez dagoen ziur esaterik (gazteleraz Norma etxeak argitaratu ditu lehen bi koadernoak, liburuki bakarrean). Azken urteotan, egomania gehiegizkoan erori eta trazuan errazkeriara jo izana leporatu diote Moebius ezizenarekin ezagun egin zen Jean Giraud komikigileari bere jarraitzaile sutsuenetako askok. Haren ahalegina aintzakotzat hartzekoa delakoan nago, ordea; hain boladan dagoen autofikzio ariketa marraztua baita finean “Inside Moebius”: metakomikia eta autoparodia à tout et plein. Egileak bere burua marrazten du “B” izeneko basamortuan alderrai, eta basamortu honetan aurre egiten die kontu eske edo abentura berrietarako istorioen erregu datozkion pertsonaiei. Ez dira falta eskaera hertsakorrak eta trapu zikinak leporatzeko uneak (“marraz nazazu gehiago eta... Leer más
Errautsetatik
Hildakoen gorpuak errausteko ohitura mendebaldeko kulturan zabaldu ahala, errautsak haizatzearena dramaren baitako berezko azpi-jenero bilakatu da azken urteotako fikziozko lanetan. Hortxe dauzkagu Graham Swiften Last orders nobela eta nobela horretan oinarritutako filma, Michael Caine protagonista zuena, edota, gugandik gertuago, Juanjo Olasagarreren Ezinezko maletak, besteak beste. Errausketa hauen istorioa komikoki gauzatzen da batzuetan (errautsak haize-kontra bota eta hildakoaren lagunen arropatan itsasten dira, mundu hau utzi eta haraindikora joan nahi ez duen adiskide zaharraren azken txantxa alegoriko bihurtzeraino) eta umore beltzez edo dramatikoki bestetzutan (tratu txarrak eragin zizkion senarraren hondarrak komuneko zulotik behera botatzen dituenean emazteak). Oro har, fikzio hauek guztiak berdin hasten dira: hildakoaren azken nahiak gauzatzea maite izan zutenen esku utzi eta ... Leer más
Tintin “idazkurtzen”
Ikusgai daude sarean Peter Jackson eta Steven Spielberg ontzen ari diren Tintin animatuaren abenturako lehen irudiak. Ez du orain arte Hergéren pertsonaiak mugimendua eta soinua hartu izan dituenean zorte handiegirik izan, eta ikusi ditudan irudiek ere ez naute guztiz asebete, egia esan. Antzeko zerbait gertatzen zait Asterix eta Obelixekin. Ez ote dira bata zein bestea komiki formatuan euren erpin gorena erdietsi duten maisulanak? Zertan tematu haiek beste formatu batera bihurtzen eta bihurritzen? Badu zentzurik, negozioaz haraindi? Ez ote da komiki bat egokitzea nobela bat egokitzea baino askoz ere zailagoa –eta zentzugabeagoa–? Komikia jada badelako zinema: istorio bat irudi sekuentzia bihurtua. Nobela pantailaratzeak, bederen, izan lezake birkreaziotik zerbait (leku gehiago legoke sorkuntzarako), baina komikiaren kasuan... ez ote da saihestezina fotokopiaren arriskua? Komiki... Leer más