Paul Austerri esker ikasi genuen denok garela denon pertsonaia. Mentalki birsortzen dugula elkar, keinuetan eta esaldietan mamitzen garela, eta keinu eta esaldi horiek beste inoren keinu eta esaldiekin txirikordatzen direla gero, “errealitatea” deitzen diogun eremu lauso horretan. Eta eremu horren ardura hartzea dagokiola literaturari, lausotasun horretatik zentzuzkoa, beldurgarria, samurra, gordina, sakona eta dibertigarria den zerbait erdiesten saiatuz. Dena batera, ahal balitz. 

 Auster entretenimenduzko literaturatik literatura klasikora doan zubi bat dela esan izan da. Becketten eta Tarantinoren artean dagoen katebegi galdua. Road movie baten erdian Keats-en poema bat aterako dizu mahukatik, edo Kafkaren edo Joyce-en bizitzako pasarte bat harira ekarriko, abenturaren eta peripezien pultsua batere galdu gabe. Desagertu eta gutxien esperotakoan berriro... Read more

Ondo egokitzen zaigun mito greziar baten bila hasita, zaila da Sisiforena baino aproposagorik topatzea. Harria (zer bestela?) mendi gailurrerantz (nora bestela?) eraman nahi duen Sisiforen ahalegin eskergak zigorra du sari. Iritsi aurretik maldan behera eroriko da harria eta berriro hasi beharko du aldapan gora hari bultzaka. Izan ere, gure amesgaiztoa hitz bitan laburbil liteke: zerotik hasi. Eta ez diogu zentzu metafisikoan soilik. Zentsura sistematikoaren guraizeak iraganeko kontu ziruditenean etorri ziren Egin eta Egunkariaren itxierak, eduki zehatzei bainoago egitura osoei zegozkienak. Artazi haiekin ahots kordak moztu zizkigutela sentitu genuen; ez zen kolpe bat izan, mutilazio bat baizik.

Urte lar pasa ditut bere burua hegemonikotzat duenak txokokeria aurpegiratzeko egiten digun “zergatik euskaraz idatzi?” galderari edukatuki erantzuten... Read more

What is the relationship between the culture created in Basque and that created in Spanish in the Basque Country like? There is a politically correct answer which, despite not being a lie, is not very interesting: that this relationship is becoming better and better. The old automatism that ideologises the language, the weight of former prejudice is blurring. The time of blocs is gone, hooray for the cracks, since flowers grow in cracks. But microprejudice persists, subtle and concealed, untouchable. We have become accustomed to judging each other by mere appeaance for too long, and that bad habit will not disappear overnight. To be honest, there is a trick in that first question, as it is presupposed that those who work and live in Basque are a closed and defined group. And that’s not the case. Because all Basque creatives are erdaldun (Basque word that is used to describe a... Read more

“«Disko bilduma ordenatzea gogorregia zen niretzat», esan zidan behin senarra utzi ez zuen emazte batek. Maitasunaren lehen zirraran, beren diskoak elkartu zituzten, baita errepikatuta zeudenak bota ere. Nola desegin hura guztia? Hortaz, emakumea geratu egin zen; eta bolada baten ondotik, alde egiteko tentazioa pasa zitzaion, eta disko bildumak lasai hartu zuen arnas”. Julian Barnesen Istorio bakarra nobelako pasarte umoretsu honetan argi eta garbi geratzen da zein neurritakoa den belaunaldi batetik aurrerakook zenbait objektuekiko izan dezakegun atxikimendua. Pasarte honek salatzen du, halaber, adin batetik gorako jendeaz ari garela, milenial batentzat erabat arrotza bailitzateke portaera hori, munduko musika guztia hatzen puntan duen jakitun. Duela bi hamarkada Manhattaneko Lower East Siden ikusitako eszena: gizon gazte batek biniloz... Read more