Zeure begia, haien zizare

Zeure begia, haien zizare; 
hor geldirik, zeren zain zaude? 

Pantailen lohian sartuta
ez da mundua, 
baizik zingira
hatz puntetan duzuna. 

Zeure begia, haien zizare; 
hor geldirik, zeren zain zaude? 
Gizon ala emakume, 
lana edo festa: 
“No sabe, no contesta”. 
Bai edo ez, 
beltz ala xuri. 
Erantzuna guk
bagenekien aspaldi. 
Han sakatu, 
hor klikatu... 
Kontrazeinurik ez ahaztu!
Cookie guztiak onartu.
Historiala ezabatu,  
letra ttipia saltatu,  
robota ote zaren 
beharko duzu frogatu.

Zeure begia, haien zizare; 
hor geldirik, zeren zain zaude? 
Eskua non, xagua han, 
haien amua zure ninian: 
amua dizute sartu begian... 
Orain arrantzara doaz, 
bidean txistua joaz, 
orain arrantzara doaz, 
bidean txistua joaz…  

Zeure begia, haien zizare; 
hor geldirik, zeren zain zaude? 

Errurik gabeko habia

Errua errun duen oiloa zara: 
zure errua, zure pozoia, zure bazka. 
Errua errun duen oiloa zara. 

Maldan behera zoaz, 
erruberari bultzaka; 
erru ezberdina da erru bera. 

Erruak dakar erru-dantza; 
erruak soilik du erruaren antza. 
Zer izan zen lehenago,
errua edo arrautza? 

Eta errurik ez balitz? 
Bizitza balitz habia? 
Dena bere kabuz balebil? 
Kulparik hona ez ekarri, 
nirekin ez konparti…  

Bizi gara larru gorririk; 
larru gorritan ez da errurik,  
ez deabru, ez aingerurik. 

Aingeruak ainguraturik, 
gura hain makurrak eni loturik... 
Erruari erranez berriz:  
“Errua, diat erruki!”.

Errua errubera bat da,  
eta doa maldanbehera;  
erru ezberdina da erru bera, 
horregatik diotsut zera: 
“Arbola pean behar zaitut lurpera.
Ez lurpetik atera, ez itzuli etxera!”.

Gizon errugabea, pausajea arin.
Emakume errugabea, aise dabil. 
Erruaren hazitik dator gorantza:  
zer izan zen lehenago, 
arrosa edota arantza?
Erruak dauka matriuskaren antza: 
handiak barruan txikiak dauzka. 
Errua errun duen erruduna 
naizenik ez erran: basta…! 

Errua errun duen erruduna 
naizenik ez erran. 

Manipulazio estrategiak (*Zart, 2020)


Ergelen gelan

Ergelen gela, guztietan goxoena; 
berogailua etxe osoan barrena. 

Ergelen gelan giro fahreinheit epela. 
Elkarrizketa halaxe da: 
zozoa gozo, belea zuri,
txepetxa beti txepela.  

Ergelen gelan bada jende saiatua... 
Haien artean txapelketa lehiatua: 
“Baietz ni zu baino ergelagoa izan!”

Ergelen gelan, ergelen gelan… 

Ergelen gelak horixe dauka: 
xakerik ez, baina partxisaren mauka. 

Ergelen gelak, zenbat abantaila: 
konpainiarik ez da sekula falta. 

Ergelen gelan, zenbat opari! 
Alkandora bat mahuka josia soinari. 

Ergelen gelan, gerrikorik ez: 
“Hegoak moztu suizida horri, mesedez!”

Ergelen gelan, arnas larriak, 
ezpainetik beherako lerde izpiak. 
Ergelen gelan, barre biziak, 
jakin gabe barre horien zergatiak. 

Hau da helbide zuzena, 
hemen, daukazu den-dena! 
Ongi etorri, jarri ilaran,
hartuko zaitugu aurki 
ergelen gelan, 
ergelen gelan! 

Ergelen gelan, arnas larriak, 
ezpainetik beherako lerde izpiak. 
Ergelen gelan, barre biziak, 
jakin gabe barre horien zergatiak... 

Inozoa ispilu bila

Inozoa goizetik 
dabil ispilu bila; 
kalean aurkitzeko
badu aukera pila. 

Isladak isladari
antza dio nabari: 
“biok berdinak gara, 
parez parean jarri!”

Behetik berdintzea,
hau bai patu pobrea!
Lokatzetan murgiltzea
ez ote da hobea? 

Ispilu, ispilutxo, 
erreinuko ergelen, 
atleta naizela dio
eta naiz buru-herren.

Berdinak eta lauak 
zango biko ispilu, 
simetria triste honek 
biok berdindu gaitu. 

Ispiluak distira
omen bere bertute;
bi ispiluk parez pare
zer isladatzen dute? 

Ispiluak distira
omen bere bertute;
bi ispiluk parez pare
nire antza al dute?

Ispilu zurrupatzaile,
inozoen ispilu:
erdian harrapatuta 
zurrupatuko zaitu. 

Ispilu, ispilutxo, 
erreinuko ergelen, 
atleta naizela dio
eta naiz buru-herren. 

Manipulazio estrategiak (*Zart, 2020)

Entzun hemen


Helduentzako sehaska kanta (II)

Gailu beltzen pantailetan
glamurra okagarri,
hipnosi susmagarri bat, 
amnesia hilgarri.

Baina ez zaitez kezkatu, 
eskutxoa ekarri: 
telebistaren mandora, 
ohituko zara aurki. 

Telemando edo dildo, 
pixelezko haragi,  
mandoaren orpoari 
xuxen-xuxenka segi.    
Arriskuetatik libre, 
idi-kartola begi,   
malkoak odol gorri
niniak dira eri. 

Haurrentzat ona sehaska, 
helduentzat ze nazka!
Kontu vintage bihurtu da, 
honezkero gatazka. 

Txutxu-mutxu ziztrinena
notizia bihurtua, 
bihotzeko albisteei 
gibeletik lotua. 
Euli baten hegadak  
nau  hagitz distraitu, 
moda, sona, txorimalo 
eta freakyen maisu. 

Saten traje baten bila    
dabil Satan kaikua... 
“Nork nori eman dion, 
badakizu muxua, 
Lolita probokatzaile,
ala haren maisuak?”
Ergelen gelan sartzeko
jakin beharrekoa. 

Haurrentzat ona sehaska, 
helduentzat ze nazka!
Kontu vintage bihurtu da, 
honezkero gatazka. 

Helduentzat sehaska,
barroteei egin hazka:
sehaska goxoegian 
hilko gara dardarka... 


Diotenez

Biharraren drama da,  behatzea gaurdanik. 
Bihar egongo garenez asko lurpean jadanik. 
Bihar da ar gehiegi, eta eme erdirik ez… 
Biharraz larregi ez eni mintza, mesedez.

Diotenez, bihar hobeki egongo gara.  
Sosen Jaunak gaitzala denok anpara. 
Gaurko odola, izerdia eta malkoak 
bihar izango dira atzokoak.

Diotenez...  
(Nik diot ezetz, nik diot ezetz...) 

Bihar ez bada, etzi bai; beharbada etzidamu... 
Geroko gerotan koxka gehiago digute estutu.  
Diotenez, komeni da itzalak bildumatzea;
aurreak erakusten du nola dantzatu atzea. 
Diotenez ez da txarra gaur gose izatea, 
inork ez du aurreikusi etziko gosetea. 

Diotenez, bihar hobeto egongo gara. 
Esnezko ibaiak eta eztizkoak...  

Diotenez... 
(Nik diot ezetz, nik diot ezetz…)   

Zoriona punpaka eta eguzkiak binaka:   
umiliazioa duzu prezio erdian.
Bihar ez bada, etzi bai; beharbada etzidamu... 
Geroko gerotan koxka gehiago digute estutu. 

Diotenez, bihar hobeto egongo gara.  
Sosen Jaunak gaitzala denok anpara. 
Gaurko odola, izerdia eta malkoak 
bihar izango dira atzokoak.

Diotenez... 
(Nik diot ezetz, nik diot ezetz!) 

Zenbat amu, hainbat damu!  

Egia bihar jakingo dugu. 


Nola ezetz?

Nola ezetz? 
Pixka bat pixkanaka. 
Pixka bat, pixkanaka, 
pixkanaka, ttanttaka… 
Tiranteei helduta,
haurtxoei bezala, 
beltzetik zurira baino lehen 
txango bat ubelera. 

Nola ezetz? 
Apurka-apurka. 
Ezer puskatu gabe, 
apur-apur, 
purra-purra.  
Borrero leunen ardura:  
deus ez daraman lapurra,
txikitu gabe urra. 

Nola ezetz? 
Gutxika-gutxika, 
ez egiteko goitika,
deuseztatuz irrika.  
Pixka bat pixkanaka, 
gutxika-gutxika, 
pixkanaka, ttanttaka...  
Dosi ttipitan edan... 
Papurra papur, zelan?  
Azken papurra zer den, 
nik zuri behar erran?  
Papurtu ezin dena
da papur papurrena. 

Ordaindu kezkak

Izenik ez daukan kezka
ez da benetakoa,
izenik ez daukan kezka
ez baita arazoa.  

Zinezko kezkei izena
kentzea da gakoa, 
sortu nahi diren arazoz
betetzeko auzoa. 

Arazoa seme bedi 
eta ni gurasoa:  
txikikeria bat zena, 
orain deserosoa. 

Soluzio bakoitzarentzat    
arazo bat badaukat, 
eta hori gutxi balitz 
sorbaldan kolpetxo bat. 

Arazorik ez duzula 
zinez uste baduzu, 
gaizki zabiltza laguna,
ezagutuko nauzu.

Zure problemak ahazteko 
nik dakartzat berriak: 
arazo freskoak garai 
nahasi hauei jarriak.  

Ni nauzu zure arazo
eta soluzioa:
zein da zeu ordaintzeko
prest zauden prezioa?

Ni izango naiz bi gauza
zatia eta osoa:
lehenbizi arazoa eta,
gero soluzioa.  


Helduentzako sehaska kanta (I)

Nartzisoren ispilua 
beltz edo koloretsu,  
main stream da korrontea, 
goxo itoko zaitu. 

Berrogei urteko haurtxo, 
txuntxulun berde, aizu:
ez izan deusen beldur, 
pentsioa baduzu:  
soldata segurua non,
zu harantz arrimatu... 
Poxpoloak ahaztu du
nola esaten den su!
Aitatxorentzat lan egin, 
ez izan deusen izu: 
poxpoloak ahaztu du 
nola erraten den su!

Txikitxo, txikitxo maite, 
txiki entretenitu, 
laster berrogeita hamarrak 
harrapatuko zaitu!
Txartelak, telefonoak, 
baimenak ez ahaztu;  
txikitxo, txikitxo ene, 
goxo-goxo segitu.  
Bizitzak zuretzat hamaika 
sehaskaditu, 
txikitxo, txikitxo ene, 
baietz gehiago txikitu! 

Arina izan behar da, 
arin baita arima,
baina arin izan zaitez
xoria den bezala. 
Arina izan behar da, 
arin baita arima,
baina xoria bezala, 
eta ez haren luma. 

Norbaitek erran behar eta
zeuk erran iezaiozu:  
poxpoloak ahaztu du
nola erraten den su!
Arina izan behar da, 
arin baita arima,
baina xori aukeratuz, 
norantz doan hegaka,
hegaka, hegaka...  



Zaldi emozionalak

Hipodromo isila kalea bera bada, 
zaldunik gabeko brida hau, norena da? 
Zeri egin aurre, nori eman bizkarra?
Atzera ez begiratu, gaindi ezazu langa!

Zigorrari zigorkada, zaldi emozionalak gara. 

Zaldunik ezean, akaso, karabana? 
Daramagun gurdian nor deabru doa, ba? 
Zangopea daukat ferraz ongi joa, 
iltzeekin josita daude gure asmoak. 

Zigorrari zigorkada, zaldi emozionalak gara. 

Eguna amaitzean, gauero trantzean: 
lotuko zaituzte –paradisu ustean–, 
tortura goxoenen baratzean.
Zaldia izan arren, zabiltz asto lanean... 

Zigorrari zigorkada, zaldi emozionalak gara. 

Saria zain duzu orain, haien esku artean,
eskutada batez zeu elikatu ustean... 

Zigorrari zigorkada, zaldi emozionalak gara. 

Azukre urtua aurki, zeure sugarrean, 
sugar eta aho, biak urtuz aldi berean... 

Zigorrari zigorkada, zaldi emozionalak gara. 
 

Manipulazio estrategiak (*Zart, 2020)



Sekula ez erortzea

Sekula ez erortzea, kontu zaila da hori; 
behin bakarrik erortzea, ezinezko mirari.

Bidegurutze horretan, okerreko bidea  
hura dela jakin arren, zaila da ez hartzea.
behin sartutako lekuan, pausoa beti ustel. 

Zain daude hutsune horiek, zure zangoen gose, 
imanak metalari lez, beti deitzen zaituzte.

“Ez naiz berriz eroriko”, erraten du xaloak; 
xalo-xalo erortzen da: gero hartzen du loak.

Irristatzeko aukeran, hitz bat bada sobera,   
hasperen desegoki bat, isiltasuna bera.

“Erne nago eta adi, isilik eta geldi”,   
ohartzerako berriro, goitik behera erori.

Erortzen denak nahi luke, han behean sarea, 
horren ordez izaten du, gehienetan sardea. 

Ekibokatu zaleak, berriz nahiko du jausi,   
erortzea bizilege dela baitu ikasi.    

Amildegiaren ertzak badu erakarmena,   
ertzean ibili denak, ertzean nahi du dena.

Sekula ez erortzea, kontu zaila da hori;   
behin bakarrik erortzea, ezinezko mirari.

"Hotzikarak" (Elkar, 2016)
Entzun hemen kantua

Suerteren bluesa

Bada musikari bat
izena du Suerte,
bere izena sarri
entzungo zenuten
nola ezaguna zen
niretzat hainbeste
kontatuko dizuet
Suerteren albiste.

Emaztea korista
monja-koru baten
haurdun nork uzten zuen
zaila zen jakiten,
izpiritu santua
usoak laztantzen,
sei alaba txikitxo
sehaskak betetzen.

Tabernako zuloa
duenak hautatzen
oholtzaren gozoa
ez du ezagutzen,
kezko kezken artean
eztarri-urratzen,
bele batek kaiolan
adina gozatzen.

Hilkutxan joko luke...
baina ez gitarra... 
Distira piztu zaio
eta irriparra,
kukurrukua ezpada
blues bat oso zaharra,
gaua askatu arte
ez moztu bizarra!

Musikari zintzoa,
gaiztoen maitale,
karta jokalaria,
horren da dotore,
larruaren eskeei
emanez amore
kultibatu zituen
bizpahiru lore. 

Alkoholaren bermea
dauka txit ezagun,
gozatu zuen eta,
aitortu dezagun:
onak izan zituen
bizpahiru lagun;
arratoi eskekoak
ehun edo berrehun.

Nahiz hamaika kontzertu
kantatzera joan,
patrikan armiarmak
sakon eta loan:
txanpon gehiago ditu
sartutzen zuloan
toka-jokalariak
igelen ahoan!

Ordu txikietan da
nagusi ekaitza,
barruan nahiz kanpoan
eguraldi gaitza,
biri bi erantsita
lau ote emaitza?
Lau whisky balirake
“istripu” da hitza.

Pareko parabrisak
hipnotizatuta,
autoa geratu zen
guztiz birrinduta,
eta bere hilotza
multiplikatuta:
mila tantek besotan
euriak hartuta.

Hementxe bukatzen da
Suerteren ospea,
blues batekin nahi nuke
hura omentzea,
borondate horrekin
kantu hau jartzea:
Suerte ezagutzea
izan zen suertea.

"Astirtitan" (Bonberenea ekintzak, 2014)

Erramurik gabeko gauak

Erramu koroen zain
ez gara inoiz egon,
baina ez esan guri
zer den txar eta zer on.
 
Estatuak eskaleentzat bakarrizketa.
Hezur eta haragizkoa da gure festa...

Ondo hondoratua,
txarto ohoratua.
Ahazturak badaki
zein den gure hautua.

Gaua putzua bada,
ezin naiteke alda.
Gaua samurra bada,
samurra nire malda... 

Aire garbi apurra,
zigarroaren kea,
atxiki eta arnastu,
aski eta pakea.

Egunaren nekeak
kendu arren barrea,
imintzio samurra
bedi gure larrea.

Eginaren ordaina,
sobera eske al da?
Norberari berea,
leun dezagun malda.

Hitz samurrez biluzi
egun ilunen kraka.
Erantzi eta erantzi: 
gauak arrazoi dauka!

Erantzi hitzak eta
erantzi atzaparrak,
jantzi denak ahantzi
“erantzi” hitza jantzi.

Ispilua zu zaitut
gardena eta zintzo:
benetako islada
zure begien mintzo.

Gaua putzua bada,
ezin naiteke alda.
Gaua samurra bada,
samurra nire malda...

"Astirtitan" (Bonberenea ekintzak, 2014)
Entzun hemen kantua