Tenpora

Azalaren sakona

Sinesten dut gauza askotan, 
baina ez goi-goikoetan. 
Sinesten dut behetik gora
ezkerretik eskuinera
irakurtzen den lerro honetan,
ametsetan eta loan
(gizakian ez gehiegi, 
egia esatekotan). 

Maitaleen burletan,
xuxurla-hasperenetan;
ukitu ditzakedan 
hormetan, bihotz ahuletan. 

Ziurtasunen gezurra, 
gezurraren ziurtasun: 
niri gertatutakoa
nola gertatuko zaizun... 
Zalantzan bai sinesten dut, 
zoriak arrazoi dauka: 
hari batetik dilindan 
gaude, inortxok ez gauzka. 

Izerdian, lan eskuan... 
injustiziaren suan, 
otso-gizonen uluan, 
izkinako aingeruan, 
Berlin gaineko zeruan... 

Sinesten dut salbuespenetan, 
bakan gertatzen diren gauzetan; 
gauak, bat-batean, fruitu bat bezala
askatzen duen begiradan, 
eta batez ere, zure azalaren sakoneran. 

Ama (Tenpora, 2024)  

Erlauntzako erreginak

Leihoetan, leihoetan daude... 
Leihoetan, gordeta daude begiak: 
zelatatzen... 
Leihoetan daude 
bizilagunen habiak, 
elkar gainka. 

Begietan gordeta leihoak; 
elkarrengandik ihesi soak. 
Ikusi nahi ez duguna, 
teatro isil: 
elkarren antzokira 
erori gara. 

Leihoetan gordeta daude begiak: 
zelatatzen... 
Leihoetan daude elkarren gezur erdiak... 
isilpean. 

Jon zigarroa erretzen ari da; 
ke beltzetan du Evak burua: 
hodeietan galtzea da helburua. 

Sobre barruan dauden 
gutunak gara. 

Nork irakurriko gaitu orain? 
Nork destolestuko gaitu? 
Nola maitatu bufoi bizitza, 
ximel ez dakigun hitza?  

Ama (Tenpora, 2024) 

(Ia) aholkurik gabeko gutuna

Ni ez naiz inor aholkutarako
etxe barruan badut nahiko. 

Halere gutun hau hortxe doa,
maitasun osoz idatzia. 

Zuk erabaki nondik norako
patrika edo sutarakoa. 

Ni ez naiz inor aholkutarako
buru barruan badut nahiko. 

Eskaintzekotan, ene gorputzak 
urterik urte pairatutako hautsa, 
denbora, eskarmentua;
zauri geruza partekatua. 

Zeruaren langa zerorrek jarrizu; 
ez ahaztu izan zaitezkeela arrano, 
etxea, akaso, zeru bera baino gorago dela... 

Itxaropen oro galdu, beste inorenak zugan: 
besteen esperantza baino deus astunagorik ez da. 

Hasperen bat, hiru dardara, 
askoz gehiago ere ez gara. 

Hasperen bat, ez ote da
iraultzaren hastapena? 

Arnasa da oihu atari, 
beldur diote gureari. 

Ene maitea, ulu-basoak, 
denok oihuka bagina, zer? 

Zeruaren langa zerorrek jarrizu; 
ez ahaztu izan zintezkeela arrano, 
etxea, akaso, zeru bera baino gorago dela... 

Itxaropen oro galdu, beste inorenak zugan: 
besteen esperantza baino deus astunagorik ez da... 

Ama (Tenpora, 2024)

Denborak badaki

Zuk ez bultza; berez doa. 
Presarik ez, alferrik da.
Orain, gero eta beti 
lorarik lora 
doa denbora. 

Orain geldo, gero salto… 
Izoztuta ematen duela ere, 
aurrerantza, lorarik lora
doa denbora…  

Arrastaka, lau-zangoka,  
zutik dago, belauniko,   
noranahiko… 
Atarian geratu den 
uste hori duzun arren, 
ustela da, sartu zaizu, 
etxe barruan da denbora. 

Zuk ez eska, berak eman… 
Zuk ez galde, hark erantzun… 
Nahiz zuk ez nahi, 
berdin zaio.  
Nora arraio
doa denbora? 
Bidali du mezulari isilena, 
neskatxa bat 
belarrira xuxurlatuz: 
“Lorarik lora doa denbora…” 
Bat idortu, bi erne;
atzo umo, gaur maxkal.
Biak maite itzazu:  
idor dena eta
berdin kimu leuna.  

Errautsgai dira. 

Orein baten begiradan,
edo saien mokoetan; 
denbora da brinkoz brinko:
ez hartu lo, ez hartu lo…  

Denborak badaki zu heltzen kolkotik.
Denborak badaki laztantzen altzotik.
Denborak badaki erditzen osotik. 
Denborak badaki zu lotzen orpotik.
Denborak badaki ozpintzen gozotik.
Denborak badaki bihartzen atzotik.  

Berriro asma nazazu (Egilea editore, 2020)

Mahastira doan bidea

Ardo hori nire kopara;
zuenak ere bildu honantza!
Larrosen ordez ardo gozo bana, 
laztan bihurtu daitezen arantzak. 

Datorrena badator,  
makur edo lorios... 
Datorrena betorkit,
bost axola zergatik! 

Edalontziak neurriraino   
betetzen ondo dakigu.
Mahastiko harri-txintxar artean 
sargoriak epeldu bitartean. 

Gaur ere bada minik 
–ez goxatu ezinik–: 
aitzina goaz beti, 
orpo, punta, orkatil. 

Loreak hona ekarri,
haien izenik ez ahantzi. 
Eguzki izpiak makulu 
gisa hartuta segi dezagun. 

Topa elur eta euriari; 
topa berriz ekiari.  
Datorrena berez datorrelarik, 
besotan hartuko dugu denok. 

Aitzina goaz beti, 
eskutik zein bakarti:
bakartitik, saldoa;
mahatsetik, ardoa. 

Partitu denez laguna
gure aurretik helduko da. 
Lagundu denon partetik 
mahatsa hazten den lekura. 

Berriro asma nazazu (Egilea editore, 2020) 

Lesbos

Inor ez da irla,
inor ez da bakar:
kasik ziurrago 
artxipielago...
 
Irla ez den gizon-
emakume asko
irlarantz badatoz,
ez da irlatzeko.

Nekeak itota
ez da lo lasaia:
krudela denean,
ez deitu bidaia... 

Haurra haur da beti
eta harria harri,
nahiz eta bularretik
ozpina edoski.

Koordenada bat
gerraren zedarri,
mugan sokasaltoan
dira ibili…

Lokarria, soka,
dardar eta oka:
ukabilak joka
hesteetan kolpa...

Heste bat, beste bat,
eta heste mila:
hau liseritzerik
balego bezala.  

Begiak, ordea,
nork bereak dauzka:
berde, urdin, arre, 
itsasoko more.

Lesbos uhartean
ere gure gisa,
baina gehitu horri
txarrantxaren isla.

Itzulika (Batera ekoizpenak, 2017)

Egunero hasten delako

Joan, etorri,         
altxa, hor jarri,        
utzi, ekarri:     
ez pentsatu...        
Erleen eran
polena edan:
ez begiratu
erlauntzara:
lore
denak dira lore bera.

Gerrako glori,        
zelaia jori:
zuk bertan korri,
maldan gora.
Heldu gau horri,
zama arindu,
hautsa astindu:
bi dardara gara...
Bizitza azkarregi doan hura da.
 
Kateatzen den momentu
zerrenda bat...

Egunero da ezberdin, bestela zer?

Berdin bada, azkar doa:
ezberdina, motelago.

Itzultzea ez dut laket.  
Aukeran naiz
doan hori.
Doan hori,
beti...

Bide bazterrak,
erreka denak,   
gu denon senak
irensteko...
Bidea goza,
xendaren poza,
lehena ni naiz   
elurra zapaltzen:  
elur erori berria...

Eguzki, euri,
edo sargori?
Hotz edo gori,
lehor al da?
Jaio, hilzori?
Hau ala hori?
Nor edo nori?
Zenbat teoria!
Nork berea dauka eta
nik ere nirea.  

Zuhaitz barruko dardara bat gara.
Enbor barruko eraztunen besarkada.

Hori gara: bi arbola.
Hori gara: bi dardara,  
joanean doazenak
izan arte bat bakarra.
Egunero hasten gara...
Haste hutsa mirari bat.
Mirari bat.
Mirari bat.

Itzulika (Batera ekoizpenak, 2017)

Bai mundu berria

Porlanezko izateko
badago laguntza:
zubi, errepide edo...
gauerdiko ahuntza.
“Ideiaz beterik nator,
zer egin dezaket?”
Hobe pobre izatea
laket.

“Dakienak ez daki deus,
eta gu lotsati”, 
hala entzun nion behin
nik lotsati bati,
maneiatzen gaituztela
aise eta erraz,
haien bazka dira gure
ametsak.

Heldu da... bai mundu berria!
Utikan!, zertarako musika?
Eztulak, zarata...
horrekin nahikoa omen da... 
nahikoa omen da...


“Laguna hago isilik
ez atera txintik,
paradisua ei dator
deus ez ulertzetik; 
sentimendu ahul horiek
guztiak ahaztetik... 
segi oinez koldarrenen
orpotik”

Entzun kantua hemen

Hauskorrago ni

Teiletatik
erortzen ez den
euri
tanta.
Korapilo
gabeko sare
garden,
leuna.
Lehen begi kolpean
soil, ahul, hauskor itxurako. 
Eta bai, zera... 

Nekearen bailaran
oreina naiz, zuri segiz.
Armiarma sarean
orekari eutsi.

Arratsero
atea joka
nabil;
giltzarik ez daukat:
derrigor atean kax, kax, kax,
arnas-estuz:
“Ni naiz”.

Musika: Juantxo Zeberio (Tenpora)
Entzun kantua hemen.

Zaldiak, denbora


Zerumugan bizi da, beraz inon ez,
zu hara heldu orduko, urtu dena lez.
Harea-erlojuetan, jada ez dago,
Hatz puntarekin ere ez duzu atzemango.
Haize boladak bidea marraz
dezan utziko dugu, nahas-mahas.
Entzun orduko, pasa da xarma,
esan orduko, akabo.

Norbaitek esan zizun, “beti da garaiz”.
Norbaitek esan zizun, “beti berandu”.
Ferrarik gabe, uhalak aske,
tximak airean,
dihoan zaldia.

Iparra
hegoan dauka eta,
hegoa berriz, non da?
Iparraldean edo
are urrunago…

Zerumugan bizi da, beraz inon ez...

Musika: Juantxo Zeberio (Tenpora)
Entzun kantua hemen.